-
1 сабэ
пыль/ Хьэуам хэт е зыгуэрым трищIа фIей щащэ.* Махуэр хуабэ бзаджэу, сабэм щIигъэнауэ зы шу гуп къакIуэу илъэгъуащ Хъуэжэ. Хъу. и таур.Сабэ дэпхъеин рвать и метать (букв. швырять в небо пыль).Сабэ дрегъэхуеин = сабэ къэIэтын.Сабэ еуэн вытряхивать, выколачивать пыль.* Лу сабэ еуэри.. мывэжьым тетIысхьащ. КI. А.Сабэ ирегъэхэн разнести в пух и прах, взорвать.Сабэ кърегъэхын = сабэ ирегъэхэн.* {КIуэрыгъуэт:} Иджы хъунщ си Iуэхур, япэ унэм къыщыщIыхьэжым сеуэнщи {Гуащэм} сабэ кърезгъэхынщ. Япэу лъ. з.Сабэ къэIэтын поднимать пыль, пылить.Сабэ къыхегъэхын = сабэ ирегъэхэн.Сабэ тремыгъэхьэн содержать что-л. в чистоте.Сабэ трищIэн покрыться пылью (о поверхности чего-л.).Сабэм иуэн пропылиться.Сабэр гъэтIысын прибить пыль.Сабэр игъэхэн = сабэ ирегъэхэн.Сабэр къищэщын быть покрытой пылью ( о сухой земле).Сабэр къыхегъэхын = сабэ ирегъэхэн.* Дыгъуу къэдубыдым сабэр къыхедгъэхынщ. КI. А. -
2 дэпхъеин
(дрепхъей) перех. гл. подбрасывать, бросать вверх что-л. ( о сыпучих предметах)/ Зыгуэр ищхьэмкIэ пхъын (щащэхэр, жьгъейхэр).Ахъшэ жьгъей дэпхъеин. КIэнфет дэпхъеин.Уафэм сабэ дэпхъеин см. уафэ. -
3 уафэ
небо/ ЩIым лъагэу къыщхьэщыту нэм илъагъу хьэуа щхъуантIагъэ.Уафэ щхъуантIа.* Уафэм пкIэлъей иумыдз, дзасэм тхъу пумыIу. (погов.)УафэкIэр пыхуакъым ничего страшного.Уафэм бдзэжьей щещэн затеять что-л. безнадежное, бесполезное.Уафэм бжьакъуэкIэ епыджын рвать и метать.* - Мы Дыгъуэтлыкъуэ уафэм бжьакъуэкIэ йопыдж, - жиIащ Шухьиб. КI. Т.Уафэм дэкIуейуэ къехыжын клясться, божиться в чём-л.Уафэм зилъэщIын (зызэлъыIуихын) очиститься - о небе.Уафэм зыкъызэщIиуфэн нахмуриться - о небе.* как с неба свалился.Уафэм пкIэлъей едзын скоротать время в пути.Уафэм сабэ дэпхъеин негодовать, возмущаться.Уафэм хъринэ щещIэн витать в облаках.Уафэр гъуэгъуэн греметь - о громе.Уафэр кIагъуэ щIын коптить небо.Уафэр къэгъуэгъуэн (къэчэн) = уафэр гъуэгъуэн.Уафэр и тепIэнщ гол как сокол.Уафэр хъуэпскIын сверкнуть - о молнии.уафэ джабэ небосклон/ ЩIым и къэухьым къытету нэм къыфIэщI уафэ лъащIэ.Уафэ джабэм лэгъупыкъу къыщищIащ.уафэ лъакIуэ пасмурное небо/ Уафэ кIэгъэпшагъэ.* Уэбэуфэщ, уафэ лъакIуэщ, зи унэ кIуэжынур щремыс. Къэб. фольк.